Fiat 126p – dzieje polskiej motoryzacji
Dla wielu legenda i najpiękniejsze wspomnienia – Fiat 126p
Fiat 126p – kultowy i z pewnością najbardziej zakorzeniony samochód w świadomości Polaków. To on w znacznym stopniu rozpowszechnił samochodowy środek transportu w Polsce. Dlaczego? Był przede wszystkim tani, a przynajmniej najtańszy z ówczesnych samochodów. Spory wpływ na popularność miała także łatwość domowego majsterkowania przy pojeździe. O tym fakcie często jeszcze się rozmawia w prawie każdym warsztacie, czy też w sklepie z częściami samochodowymi. Produkowany był on w kraju przez łącznie dwadzieścia siedem lat i doczekał się wielu nietypowych wersji, jak dostawczej, ale także… posiadającej gąsienice.
Początki jednego z najmniejszych aut – Fiata 126p
Na wstępie warto wspomnieć o poprzedniku sto dwudziestki szóstki, czyli Fiacie 500 Nuova. Model ten produkowany był we Włoszech już od 1957 roku. Jego następca miał być rozwinięciem myśli technicznej starszej wersji. Na przełomie lat sześćdziesiątych i siedemdziesiątych Polska poszukiwała samochodu na licencję. Ważnym aspektem w negocjacjach miała być spłata kupionych praw, którą można by było uregulować przy pomocy gotowych samochodów oraz części. Rozmowy toczono z takimi firmami jak Toyota, Citroën, Renault czy Volkswagen. Ostatecznie jednak do porozumienia doszło z włoskim Fiatem. Wybór pozostawał między modelami 127p oraz 126p. Dlaczego niższy numerek został ostatecznie wytypowany? Był tańszy w produkcji. Ponadto Włosi przystali na barterową opłatę kosztów licencji. W ten sposób w styczniu 1972 roku w Bielsku-Białej powstała Fabryka Samochodów Małolitrażowych.
Dzieje polskiego „Malucha”
Swoją premierę Fiat przeżył we wrześniu 1972 roku w Turynie. W Polsce natomiast pierwszy egzemplarz został zmontowany 6 czerwca 1973 roku. Oficjalna produkcja rozpoczęła się 22 lipca tegoż samego roku. Jego cena wówczas wynosiła 69 tysięcy złotych. Samochód wzbudził powszechne zainteresowanie, a już we wrześniu 1975 roku zaczęła działać jego druga fabryka w Tychach. Jednocześnie w miarę upływu czasu modernizowano Fiata, np. zmieniono pokrywy komór silnika. W kraju pochodzenia produkcja zakończyła się już 1980 roku, ale w Polsce miała trwać kolejne dwadzieścia lat. Rok później wyprodukowano milionowego Fiata. Kolejnymi ważnymi datami będą 1984 – kiedy do produkcji wszedł nowy, upiększony model oraz 1992 – wtedy to produkcją Fiata zajęła się nowopowstała spółka Fiat Auto Poland. Słynną nazwę „Maluch” samochód przyjął w 1997. Ostatni Fiat 126p opuścił linię produkcyjną w roku 2000. Łączna liczba wyprodukowanych samochodów to 3 318 674 w samej Polsce.
Fiat 126p w nowych odsłonach
Fiat doczekał się wielu usprawnień i modernizacji. Próbowano także stworzyć inne, pochodne wersje tego samochodu, nie tylko polskie. Przykładowo Austriacy mieli swojego Steyra. Z kolei rodzima eksportowa wersja (m.in. silnik chłodzony cieczą) doczekała się dopisku BIS. Kombinowano z Maluchem na różne sposoby, choćby tworząc jego wersję Cabrio, dostawczą (nazwaną Bombel), Kombi oraz NP (silnik umieszczany z przodu). Warto wspomnieć także o dosyć nietypowych prototypach, jakimi były lekki pojazd terenowy (LPT) dla wojska oraz pojazd gąsienicowy „Wszędołaz”, przeznaczony do inspekcji sieci energetycznej w trudnym terenie.